امروزه انرژي الكتريكي يكي از منابع مهم انرژي بوده كه با هدف توليد برق روز به روز نيروگاهها، گسترش يافته است. توليد و مصرف انرژي يكي از شاخصهاي برجسته و گوياي ميزان توسعه صنعتي كشورها است.
افزايش روزافزون جمعيت جهاني و استفاده بشر از منابع كره خاك در توليد انرژي و توسعه عوامل تخريبي را به وجود آوردهاند كه محيط زيست انسان را در معرض خطر جدي قرار داده است.
پيشرفت و توسعه جوامع بشري با بكارگيري انرژي بيشتر و تقويت سيستم توليد مدرن ميسر گرديده است. انرژي زيربناي قوي و اوليه جهت پيشرفت اقتصادي ميباشد. روند روزافزون مصرف انرژي توسط انسان خصوصيات فيزيكي، شيميايي، بيولوژيكي و فرهنگي محيط زيست را دگرگون ساخته است. توليد، انتقال و مصرف انرژي اثرات زيست محيطي مهمي را در اكوسيستم زمين برجاي ميگذارد. امروزه سياستهاي توليد و بكارگيري انرژي در مسايل زيست محيطي محلي و منطقهاي نقش عمدهاي، را بر عهده دارند. بنابراين ضرورت تعيين رابطه پيچيده مسايل زيست محيطي با انرژي بيش از پيش ملموس شده است.
استفاده از منابع انرژي در عين آن كه تسهيلات فراواني را براي جوامع بشري به ارمغان آورده است. مشكلاتي از قبيل تغيير شرايط اقليمي، اثرات گلخانهاي، گرمايش جهاني داشته است. در اين راستا انسان در عين آنكه تغييرات سريعي را در اكوسيستم جهاني ايجاد ميكند حجم عظيمي از آلودگيهايي را كه به آساني در داخل سيستم جذب نشده و يا قابل با چرخش ميباشند را به محيط اطراف خود تحميل ميكند. بدين ترتيب آلودگي يكي از اثرات جنبي زيانبار بكارگيري فزاينده انرژي در تمدنهاي مدرن ميباشد.
در سال 1400 جمعيت كشور با احتساب نرخ رشد 2/2 درصد به 108 ميليون نفر خواهد رسيد. براي تامين حداقل انرژي برق چنين جمعيتي حداقل معادل 100 درصد نيروگاههاي موجود، به نيروگاه جديد نياز است. از آنجا كه با دو برابر شدن جمعيت، مصرف انرژي 3 تا 4 برابر افزايش خواهد داشت. بنابراين برآورد، روشن است كه ميزان آلودگي ناشي از مصرف سوختهاي فسيلي در نيروگاهها چه بر سر محيط زيست ما خواهد آورد. بدين ترتيب مقدار كل مواد آلوده كننده هوا كه از دودكش نيروگاهها به جو تخليه خواهد شد، لااقل 2 تا 4 برابر ميزان كنوني خواهد بود. بنابراين بررسي مسايل زيست محيطي بايد با فرآيند توسعه همراه باشد، زيرا كه در اين صورت است كه حفظ توازن مناسب ميان توسعه اقتصادي، رشد جمعيت، استفاده منطقي از منابع و حفظ محيط زيست را در بر خواهد داشت. فرضاً اصل مكانيابي (Land use) و ارزيابي اثرات زيست محيطي (Environmental Impact statement) آن شيوهاي است كه ناشي از اينگونه توسعه ميباشد.
فهرست مطالب عنوان صفحه مقدمه 1 كليات 3 انواع نيروگاههاي مولد برق 3 موقعيت جغرافيايي و اقليمي قزوين 4 موقعيت جغرافيايي نيروگاه شهيد رجايي قزوين 4 اطلاعات عمومي نيروگاه بخاري شهيد رجايي 4 مشخصات فني نيروگاه شهيد رجايي 6 مواد اوليه تهيه بخار آب 7 سوخت مازوت 9 سوخت گازوئيل 11 اسا كار نيروگاه شهيد رجايي 13 تصفيهخانه 15 گرمكنها (HEATERS) دياراتور (هيتر شماره 4) 17 پمپ تغذيه بويلر 18 بويلر (ديگ بخار) 18 ساختمان بويلر 20 توربين 27 اجزاء ساختمان توربين 29 كندانسور 29 كندانسيت پمپ 33 توربوژنراتور 39 اصل كلي ماشين سنكرون 39 تشريح ژنراتور 41 دورنمايي از ژنراتور 41 استاتور 41 پوسته 41 ورقههاي هسته 42 اتصال قسمتهاي انعطافپذير ورقههاي هسته 43 سيمپيچ استاتور 43 پارامترهاي اختصاصي استاتور 45 سيمپيچ استاتور 46 مواد كوپلها 47 اوزان 47 بدنه روتور 49 سيمپيچ روتور 49 سيمپيچ خفهكننده (تضعيفكننده) 50 حلقههاي جمعكننده 51 هواكش محوري (فنهاي محوري) 52 پارامترهاي اختصاصي روتور 53 سيستم خنككننده 54 مسير هواي خنككن در استاتور 54 مسير هواي خنك در كنداكتورهاي روتور 55 فيلترهاي جبران هوا 56 كولرها 56 پارامترهاي اختصاصي 58 ياتاقانها 59 روغنكاري 60 كنترل (نظارت) حرارتي 60 رينگهاي لغزشي و نگهدارندههاي ذغالي 61 بهرهبرداري 63 بهرهبرداري كلي 63 سيمپيچ استاتور 63 سيمپيچ روتور 64 هسته استاتور 64 پايداري و تثبيت وضعيت 64 اختلاف انبساط سيمپيچ استاتور ـ هسته استاتور 65 لرزشهاي يا ارتعاشات 65 راهاندازي، بارگيري، تريپ (خارج شدن واحد) 65 ملاحظات 66 پيش از راهاندازي 66 اخطار 66 راهاندازي 67 دستورالعملهاي سنكرون شدن 68 بهرهبرداري به هنگام پارالل 69 تغيير در بار اكتيو 69 بهرهبرداري با شبكه ايزوله 69 تريپ يا قطع مدار 69 تريپ نرمال 70 وضعيتهاي بهرهبرداري غيرنرمال 70 تنظيم ولتاژ بصورت اتوماتيك 70 تنظيم ولتاژ بصورت دستي 71 بهرهبرداري در فركانس بالا 71 بهرهبرداري در فركانس پائين 71 خروج از حالت سنكرون (جدا شدن ژنراتور از شبكه) 72 قطع ميدان تحريك 72 تريپ همزمان 73 تريپ ژنراتور 73 تريپ كليد (بريكر) 74 تريپ ترتيبي 74 تريپ دستي 75 برگشت دستي و تريپ 75 برگشت اتوماتيك 75 برگشت دستي 76 حفاظتهاي ژنراتور 76 خطاهاي الكتريكي 77 لرزش ياتاقانها 79 لرزش در ياتاقانهاي نوع ژورنال 79 اتصال ژنراتور به توربين گاز 79 بازديدهاي دورههاي 80 بازديدهاي روزانه 80 بازديدهاي بصري و ماهانه و كنترل 81 اطلاعات تكميلي 82 سيستم تحريك 95 توضيح كلي درباره سيستم تحريك 95 اجزاي سيستم تحريك 96 بخش قدرت 97 پل تريستور 97 فيوزها 98 مدارهاي اسنابر (Snubbers) اجزاي سيستم تحريك 99 بخش قدرت 100 پل تريستور 100 فيوزها 100 مدارهاي اسنابر (Snubbers) سيستم خنككننده 101 Crow bar 102 مقاومت تخليه 103 حفاظتهاي مبدل 103 اطلاعات كلي 103 قطع فيوزها 104 حفاظت در برابر حداكث جريان لحظهاي 104 حفاظت افزايش جريان با تاخير زمان 104 حفاظت براي جريان نا متعادل 105 بخش كنترل 105 توصيف كلي 105 كارت افزايش DAUXEA I/O كارت توليد پالس DPSEX آتش كردن تريستور 110 ساختار نرمافزار 111 وظايف و نقش تنظيمكننده 112 كنترل مضاعف 114 بهرهبرداري از تجهيزات ماشين 115 اطلاعات كلي 115 بهرهبرداري در مورد اتوماتيك 115 شرايط راهاندازي تحريك 116 شرايط قطع تحريك 116 شرايط مورد نياز براي كنترل پارالل 117 بهرهبرداري از راه دور 117 مشخصات ترانسفورماتور تحريك 118 سيستم راهانداز 120 مقدمه 120 سيستم الكتريكي راهانداز 120 اصول بهرهبرداري 121 تجهيزات اندازهگيري 122 واحدهاي كنترل 122 سيگنالها و آلارمها 123 مدارات قدرت 123 راكتور صافكننده اتصال (=H01-LL01) DC مدارات كمكي 125 مدارات PLC 125 كارتهاي مشترك 126 كارتهاي سيگنال ديجيتالي 127 كارتهاي سيگنال آنالوگ 128 ترانسديوسرها 129 مدارات كنترل 129 اطلاعات كلي 129 حفاظتها ـ اطلاعات كلي 131 حفاظتهاي سختافزار 131 مراتب بهرهبرداري 134 سيستم الكتريكي 140 مقدمه 140 توصيف كلي 140 قسمتهاي اصلي سيستم الكتريك واحد 142 قسمتهاي اصلي سيستم الكتريك مشترك 143 قسمتهاي اساسي ديزل ژنراتور 144 طبقهبندي و عملكرد سيستمهاي الكتريك نيروگاه 145 تجهيزات الكتريكي و متريالها (مواد) 148 توضيح كلي 148 ترانسفورماتور را فراينده ولتاژ 148 مشخصات قسمتهاي اصلي ترانسفورماتور 149 هسته 149 سيمپيچها 149 پوسته فلزي 150 بوشينگ 150 كولرها 151 تپ چنجر 151 اطلاعات فني ترانسفورماتور افزاينده ولتاژ 152 كليد ژنراتور GCB مشخصات تكنيكي كليد ژنراتور 155 هسته 156 سيمپيچها 156 محفظه فلزي 157 بوشينگ، عايقكنندهها، نگهدارندهها 157 مشخصات تكنيكي ترانسفورماتور واحد 157 مشخصات كلي 158 تجهيزات واحد توربين گاز (GT) تابلوي توزيع MV تابلوي توزيع 160 كليد 161 كنتاكتور 161 كليد اتصال به زمين (فيدرهاي موتوري و ترانسفورماتورها) 162 مشخصات ساخت و طراحي 162 تفكيك تجهيزات 163 سيستم ايمني و مسدودكنندهها (اينترلاكها) 163 تركيب فيدرهاي نمونهاي سوئيچگير 164 تابلوي اندازهگيري 165 فيدر تابلو ترانسفورماتور كمكي 166 فيدر ذخيره (SPARE) براي تابلوي مصارف مشترك 169 نوع و مقادير 169 سيمپيچها 171 اتصالات 171 متعلقات 171 تابلوي توزيع LV تابلوي توزيع 172 كليدها 173 نوع ساخت 173 نوع 173 مشخصات الكتريكي 173 مقادير و كمكي 173 مشخصات ساخت و طراحي 174 تجهيزات ايمني و مسدودكنندهها (اينترلاكها) 175 كليدهاي كمپكت 176 اجزاء فيدر نمونهاي (TYPICAL) تابلو 177 تابلو اندازهگيري باس بارها 178 فيدر موتوري (قابليت برگشت ندارد) 178 فيدر موتوري (با قابليت برگشت) 179 مشخصات فني اصلي 180 مشخصات كلي طراحي 182 مشخصات ساخت و بهرهبرداري 183 يكسوكننده 183 باطري 185 اينورتر 186 سوئيچ ثابت 187 دستگاه ديزل ژنراتور اضطراري 188 مشخصات فني اصلي موتور ديزل 188 مشخصات عملكردي 190 مشخصات ساخت 191 سيستم خنككننده رادياتور (مدار بسته) 192 كنترل و مانيتورينگ (نشاندهندهها) 193 سيستم اتصال زمين 196 شبكه فرعي سيستم زمين 197 حفاظتهاي ژنراتور 198 پست 400 كيلوولت شهيد رجايي شرح كلي 203 اجزاء پست به ترتيب طرز قرار گرفتن 207 سيستم حفاظتي و اندازهگيري پست 240 بيبرق و برقدار كردن يك فيدر 248 برقدار كردن يك فيدر 248 بيبرق كردن فيدر 248 ترانسفورماتورهاي نيروگاه شهيد رجايي 249 سيمپيچي ترانسهاي قدرت 251 رله و حفاظت 252 حفاظت شين 253 سيستم مخابراتي PLC سيستم مخابراتي PLC در پستها و بررسي موجگيرها 255 موارد استفاده PLC قسمتهاي مختلف سيستم PLC اصول كار دستگاه مركزي PLC محدوده فركانس PLC سيستمهاي كوپلاژ و مسير انتقال سيگنال در سيستم PLC روشهاي مختلف اتصال سيستم PLC به خطوط فشار قوي 262 سيستمهاي كنترل، نظارت و حفاظت 264 رئوس برنامة FGC بويلر 265 حفاظتهاي بويلر 266 حفاظتهاي توربين 267 پرژكوره وليك تست 271 ليك تست گازوئيل 276 شرايط روشن شدن مشعل گاز 278 مراحل روشن شدن مشعل سوخت گازي 278 وضعيتهاي غيرعادي 280 مشخصات فني نيروگاه شهيد رجايي 287
فهرست
ـ اصلي كلي ماشين سنكرون
ـ تشريح ژنراتور
ـ سيستم خنككننده
ـ ياتاقان
ـ رينگهاي لغزشي و نگهدارندههاي ذغالي
ـ بهرهبرداري
ـ راهاندازي، بارگيري، تريپ (قطعمدار)
ـ شرايط بهرهبرداري غيرنرمال
ـ حفاظت ژنراتور
ـ لرزشهاي ياتاقان
ـ بازديدهاي دورهاي
ـ اطلاعات تكنيكي
ضمائم (قسمتهاي الحاقي)
شكل 1: ژنراتور نوع ـ TY 105 ـ سوار و مونتاژ كردن
شكل 2: ژنراتور نوع ـ TY 105 ـ مونتاژ قطعات انعطافپذير (قابل ارتجا) هسته استاتور
شكل 3: ژنراتور نوع ـ TY 105ـ ترتيب و چيدن گوهها و كويلهاي استاتور
شكل 4: ژنراتور نوع ـ TY 105 ـ قسمت شيارهاي عرضي استاتور
شكل 5: ژنراتور نوع ـ TY 105 ـ قسمت شيارهاي عرضي روتور
شكل 6: سوار نمودن حلقههاي جمعكننده (جمعكننده سيمپيچهاي انتهايي روتور) به بدنه روتور با سيستم نيزهاي
شكل 7: ژنراتور نوع ـ TY 105 ـ سوار كردن و ترتيب سيستم خنك كردن
شكل 8: كولر هوا
شكل 9: چيدن و ترتيب ياتاقان
شكل 10: پوسته رينگهاي لغزشي ـ ترتيب نوع B.
منحنيهاري كارآئي
1. منحنيهاي اتصال كوتاه و اشباع
منحنيهاي V و تنظيم
منحنيهاي قابليت در شرايط اسمي (سطح دريا)
منحنيهاي قابليت در درجه حرارتي محيط OoC در 1750 متري از سطح دريا
منحنيهاي قابليت در درجه حرارتي محيط 15oC در 1750 متري از سطح دريا
منحنيهاي قابليت در درجه حرارتي محيط 25oC در 1750 متري از سطح دريا
منحنيهاي قابليت در درجه حرارتي محيط 41oC در 1750 متري از سطح دريا
قدرت خروجي در ترمينالهاي ژنراتور در برابر درجه حرارت محيط